झापा । सामान्यतया नेपाल भारतको पूर्वी सिमाना मेची नदीले छुट्याएको छ । तर, मेची नदी पारी पनि केही नेपाली भूभाग र बस्ती रहेको छ । जहाँ नेपाली नागरिकले पुस्तौदेखि बसोबास गर्दै मेची पारीको नेपाली भूमिलाई संरक्षण समेत गरिरहेका छन् । नेपाली भूमिमा पुस्तौदेखि बसोबास गर्दै देशको सीमारक्षामा जुटिरहेका नागरिकलाई राज्यले भने उपेक्षा गरेकोे छ । 

भारतीय सीमासँग जोडिएको नेपाली भूमि । भूमि छेउबाटै बग्ने मेची नदी । नदीको पारिपट्टी नेपाली ग्वालबस्ती । मेचीपारीको यो नेपाली भूमि ग्वालबस्तीमा पुस्तौदेखि ४६ भन्दाबढी घरपरिवार बसोबास गर्दै आइरहेका छन् । आर्थिक अवस्था कमजोर भएका आदिवासी समुदायको बसोबास रहेको ग्वालबस्तीमा समृद्धि एकादेशको कथा जस्तै भएको छ । सिमाको दशगजा लडेर पुरिन आटेपनि नेपाली माटो जोगाई बसेका उनीहरुलाई राज्यले प्राथमिकता नदिएको देखिन्छ । 

मेचीवारी समृद्धिको जस्तोसुकै नारा लगाएपनि मेचीपारीको ग्वालबस्तीका नागरिकलाई दशकौँदेखि भारतीय बजारमा निर्भर हुनुपर्ने बाध्यता छ । झापाको मेचीनगर नगरपालिका वडा नम्बर १५ मा पर्छ ग्वालबस्ती । तर, उनीहरुलाई नजिकको स्थानीय सरकार वडा कार्यालय जाँन समेत ज्यान जोखिममा पार्दै बर्खामा मेची नदी तरेर जानुपर्ने बाध्यता छ । 

उपयुक्त बाटोको अभावका कारण यातायातको सहज पहुँच नहुँदा वडा कार्यालयसम्म जान पनि एक दिनको समय लाग्छ । ग्वालबस्ती क्षेत्रमा राज्यको उपस्थिती भनेको एउटा मेची प्राथमिक विद्यालय मात्रै हो । 

त्यो पनि कक्षा दुईसम्म मात्रै अध्ययन हुने गर्दछ । कक्षा तीन देखि माथी पढ्ने विद्याथीहरुलाई अध्ययनका लागि मेची नदी तर्नै पर्ने बाध्यता छ । सहज बाटो र मेचीनदीमा झोलुङ्गे पुल नहुँदा विद्यार्थीले पानी बढेको बेला पढाइ छाड्नु पर्ने बाध्यता छ ।  

खेतीपाती बाटै जीवन निर्वाह गर्दै आइरहेका यस क्षेत्रका नागरिकलाई सामान्य बिरामी हुँदा नेपालमा प्राथमिक स्वास्थ्य उपचार गराउन समेत सकस हुने गरेको छ । परिवारको कुनै सदस्य बिरामी भएर उपचार गर्न लैजानु पर्यो भने सहज बाटो नहुँदा ठुलो समस्या हुने गरेकोे छ ।

भारतिय पक्षको ज्यादती र मेची नदीको बितण्डालाई समेत कुनै प्रवाह नगरिे पुस्तौदेखि मेचीपारी जंगे पिल्लर झै भएर नेपालको भूमि जोगाइरहेका ग्वालबस्तीबासी आफुहरुलाई राज्यले बेवस्ताा गरेको गुनासो गर्छन् । निर्वाचनको बेला भोट माग्दै आउने हुल अर्को निर्वाचन अघिसम्म यता पुग्दैन । 

चुनावसँगै समृद्धि र विकासका नारा मेचीनदीसँगै बगेर जाने भन्दै स्थानीय गुनासो गर्छन् । सुगम जिल्ला झापाको कर्णालीका रुपमा परिचित छ ग्वालबस्ती, तीनै तहको सरकारको बागडोर सम्हालिरहेकाहरु यो वस्तीलाई वेवास्ता गर्दा यहाँका स्थानीयको मन नराम्रोसँग कुँडिएको छ ।