मुगु । मुगुको मुगुम कार्मारोङ्ग गाउँपालिका २ मा स्थानीयले पालेका चौरी तथा याकहरु मर्न थालेका छन् । उच्च हिमाली क्षेत्र, भौगोलिक कठिनाई, दुर्गम र उर्वर जमिनको अभावका कारण आयातित खानामा बाँच्नु पर्ने भएकाले मुगुम कार्मारोङ्ग गाउँपालिकाका स्थानीयहरुले दूध खान, छुर्पी बनाउन र भारी बोक्न चौरी तथा याकहरु पाल्ने गर्दछन् ।
जिविकोपार्जनको मुख्य आयस्रोत चौरी तथा याक अज्ञात रोगले मर्न थालेपछि कृषक चिन्तित छन् । मुगुको मुगुम कार्मारोङ्ग गाउपालिका २ मुगु गाउँमा चौरी तथा याकहरु अज्ञात रोगका कारण धमाधम मर्न थालेका छन् । दैनिक ५, ६ का दरले हालसम्म १ सय भन्दा बढी चौरी मरिसकेका छन ।
शुरुमा चौरी तथा याकहरुले मुखबाट र्याल निकाल्ने, पातलो हरियो रङ्गको दिसा गर्ने, दिसामा हल्का रगत देखिने जस्ता लक्षण देखिएका छन् ।
लक्षण देखिएको २४ घण्टा भित्रमा याक तथा चौरीहरुको मृत्यु हुने गरेको स्थानीयको भनाइ छ । अहिलेको बजार मुल्य अनुसार प्रति ठूलो राम्रो चौरीको १ लाख देखि १ लाख २० हजारसम्म पर्छ । अज्ञात रोगले चौरीहरु प्रभावित भैरहेको भन्ने खबरपछि गाउँपालिकाले औषधी र पशु स्वास्थ्यकर्मीसहित पठाए पनि पालिकाको जनशक्ति र औषधीको क्षमताले रोग नियन्त्रण गर्न सक्ने स्थिति छैन् ।
चौरीहरुको स्वाप संकलन गरी ल्याबमा परीक्षणका जिल्ला भेटनरी तथा पशु अस्पताल गमगढी र प्रदेशलाई सहयोग आग्रह गर्दै पत्र पठाएको मुगुम कार्मारोङ्ग गाउँपालिकाले जनाएको छ । उसोतः भेटनरी तथा पशु अस्पतालको चिकित्सकसहितको टोलि उपचारका लागि हिडेको छ ।
चौरीहरु हिमालतिर रहेका र गाउँ नझरेकाले हिउँ पाटनहरुमा कति चौरी तथा याकहरु मरे यकिन तथ्यांक प्राप्त हुन सकेको छैन ।
परापुर्वकालदेखि नै उच्च हिमाली भुभागमा निरन्तर बसोबास गर्दै आएका मानिसहरुले याक तथा चौरी पालान गरेर जिविकोपार्जन गर्ने गरेको पाईन्छ ।
हिमाली भुभागमा कृषि उत्पादन खासै नहुने भएकाले दूध खान, छुर्पी बनाउन र भारी बोक्न चौरी तथा याकहरु पाल्ने गर्दछन्् । हिमाली भगका मानिसको मुख्य आम्दानीको स्रोत नै मासिएपछि कुषक चिन्तामा छन् ।
