काठमाडौं । २५ मेगावाट क्षमताको सेती जलविद्युत् आयोजनाले व्यापारिक उत्पादन सुरु गरेसँगै नेपालमा ऊर्जा क्षेत्रको विकासमा नयाँ आयाम थपिएको छ । यो आयोजना नेपालका जलविद्युत् स्रोतहरूको उपयोग गर्दै ऊर्जा उत्पादनमा देशलाई आत्मनिर्भर बनाउन थप बलियो आधार बनाउने सम्भावना छ ।  

राष्ट्रिय ऊर्जा सञ्जालमा थप २५ मेगावाट ऊर्जा योगदानले औद्योगिक उत्पादन र ग्रामीण विद्युतीकरणमा सघाउ पु¥याउने अपेक्षा गरिएको छ । सेती आयोजनाबाट उत्पादित बिजुलीले वार्षिक करिब १५० गिगावाट घण्टा ऊर्जा उत्पादन गर्ने लक्ष्य राखेको छ जसले आयातित ऊर्जा निर्भरता घटाउन सहयोग गर्नेछ ।

यो आयोजना नेपाल सरकारको ऊर्जा क्षेत्रलाई सबल बनाउन र स्थानीय समुदायलाई आर्थिक विकासका अवसरहरू प्रदान गर्न महत्वपूर्ण परियोजना मानिएको छ । आयोजना निर्माणको क्रममा स्थानीय स्तरमा रोजगारी सिर्जना भएको मात्र नभई विद्युत् आपूर्ति अभावका कारण सिर्जित समस्या समाधान गर्न पनि यसले योगदान पु¥याउनेछ । 

आयोजनाको सञ्चालनसँगै स्थानीयलाई पनि लाभ पुगेको छ । यस क्षेत्रका बासिन्दाहरूका लागि विद्युत् पहुँच सुधार हुनुका साथै विभिन्न सामाजिक परियोजनाहरू सञ्चालन गरिएको छ । स्थानीय पूर्वाधार विकास, शिक्षा, स्वास्थ्य, र वातावरण संरक्षणका क्षेत्रमा समेत आयोजना सञ्चालनकर्ताले ध्यान दिएको छ । 

सेती जलविद्युत् आयोजनाको सफल सञ्चालनले नेपाललाई जलविद्युत्को थप सम्भावना पहिचान गर्न र लगानीको आकर्षण बढाउन प्रोत्साहन दिएको छ । देशमा जलविद्युत् उत्पादनको ठूलो सम्भावना रहेकाले यस आयोजनाले अन्य परियोजनाहरूको लागि प्रेरणा प्रदान गर्ने विश्वास गरिएको छ । ऊर्जा आयातमा निर्भरता घटाउँदै नेपाललाई ऊर्जा निर्यातकर्ताको रूपमा उभ्याउने सरकारको रणनीतिमा यो आयोजना एउटा महत्वपूर्ण कोसेढुङ्गा सावित भएको छ । 

निष्कर्षतः सेती जलविद्युत् आयोजनाले ऊर्जा उत्पादनमा थपिएको योगदान सराहनीय भए पनि, यो आयोजना प्रभावकारी व्यवस्थापन र दीर्घकालीन टिकाउपनाका लागि अझै सुधार र पारदर्शिताको आवश्यकता रहेको विश्लेषण पनि भैरहेको छ । 

यसले राष्ट्रिय विकासको लक्ष्यसँग तालमेल राख्न थप योजनाबद्ध र समन्वयात्मक कदमहरू आवश्यक पर्ने स्पष्ट हुन्छ ।

सार्दिखोलाको भराभरीस्थित सेती नदीमा बाँध निर्माण गरी सेतीको पानी ६ हजार ४०० मिटर लामो भूमिगत पाइपमार्फत ल्याएर १८७ मिटर उचाइबाट चिन्तेबगरमा रहेको पावरहाउसमा खसालेर विद्युत् उत्पादन गरिनेछ । 

पाइपमार्फत लगिएको पानी पावरहाउसमा रहने १२.५ मेगावाट क्षमताका दुई टर्बाइनमा खसालिनेछ । उक्त आयोजना नदी जलप्रवाहमा आधारित छ । सेती नदी जलविद्युत् आयोजनामा पाँच अर्ब रुपैयाँभन्दा बढी लगानी गरिएको छ । यसमा तीन अर्ब ५० करोड विभिन्न बैंक तथा वित्तीय संस्थाले लगानी गरेका छन् ।