काठमाडौं । अन्य मौसमको तुलनामा वर्षायाममा स्वास्थ्यमा देखिने समस्या धेरै र फरक हुने गर्दछन् । वर्षायाममा पानी तथा पानीजन्य, किटजन्य रोगहरु बढि देखिने गर्दछन् । साथै यो मौसममा हावाबाट फैलने रोगहरुको जोखिम उच्च हुने भएकाले यो समयमा बढि समावधान हुन आवश्यक हुन्छ । विशेष गरि वर्षायाममा हेपाटाइटिस, हैजा, टाइफाइड जस्ता रोगहरुको जोखिम उच्च हुने हुदाँ यस्ता रोगबाट जोगिन विशेष सावधानी अपनाउँनु पर्ने देखिन्छ । वर्षायाम लाग्ने रोगबाट कसरी जोगिने त ?
वातावरणियको तापक्रमका अनुसार स्वास्थ्यमा देखापर्ने स्वास्थ्य समस्या पनि फरक फरक हुने गर्दछन् । वातावारणीय तापक्रमम कम अर्थात जाडो महिनामा देखिने स्वास्थ्य समस्या गर्मी मौषमको तुलनामा फरक हुने गर्दछ । साथै गर्मी मौषममा पनि चर्को घाम लागेको समयमा तथा मनसुनी समयमा देखिने स्वास्थ्य समस्या केहि फरक हुने गर्दछ । जसका कारण पछिल्लो केहि साता देखि मनसुन सक्रिय भएको र देशभर भारी वर्षा भएका कारण यो समयमा विशेष गरी पानी तथा पानी जन्य संक्रमणको जोखिम उच्च हुने गर्दछ । वर्षा मौषममा विशेष गरी झाडापखला, हैजा, टाइफाइट, जस्ता समस्या बढि देखिने गर्दछ । साथै वर्षायाममा बढी पहिरो जस्ता प्राकृतिक विपद्ती समेत आउँने भएकाले यस्ता स्थानमा हुने विशेष सर्तका अपनाउनु पर्ने चिकित्सक बताउँछन् ।
वर्षायाममा देखिने स्वास्थ्य समस्याहरु :
किटजन्य सरुवा रोग
पानी तथा खानाजन्य सरुवा रोग
फंगल इन्फेक्सन
वर्षायाममा हुने स्वास्थ्य समस्याबाट जोगिन के गर्ने ?
शुद्ध पानीको सेवन अत्याधिक मात्रामा गर्ने
पानी उमालेर वा शुद्धीकरण गरेर मात्र पिउँने
खानपिनमा विशेष ध्यान दिने
ताजा र सफा खानपिनमा जोड दिने
साग सब्जीको बढी प्रयोग गर्ने
लाम्खुट्टेको टोकाइबाट बच्च सुत्दा होस् या अन्य समयमा सम्पूर्ण शरीर ढाक्ने कपडा लगाउने
राति सुत्दा झुलको प्रयोग गर्ने
व्यतिmगत सरसफाइ तथा वरपरको सरसफाइमा विशेष ध्यान दिने
बासी सडेगलेका खानेकुरा नखाने
वर्षायाममा विभिन्न खाले किटाणु, परजीवी, रासायनिक पदार्थको लसपसका कारण पानी तथा खाना दूषित भएर मानव स्वास्थ्यमा असर पार्न सक्छ । प्रदूषित पानी तथा खानाका कारण झाडापखालाको समस्या यो समयमा बढि समेत देखिने गरेको पाइन्छ । यतिमात्र नभएर झाडापखलाका कारण नेपालमा वर्षेनी हुने अकाल मृत्यु मध्ये पाँचौं मुख्य कारक तत्वका रुपमा समेत देखिन्छ । त्यसैले वर्षायाममा देखिने विभिन्न समस्याबाट जोगिन पानी तथा खानपीनमा विशेष ध्यान दिन आवश्यक भएको विज्ञ औलाउँछन् । साथै किटजन्य रोगबाट जोखिन सचेत र जाकरुक हुन पर्ने विज्ञको सुझाव छ ।