काठमाडौं । नयाँ सत्ता समीकरणमार्फत सरकार बनेको एक महिना पुग्न लागिसक्यो । यद्यपि दलहरुमा यसको पराकम्प रोकिएको छैन । काँग्रेससँगको समीकरणलाई तोडेर प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल प्रचण्डले गत फागुनको २१ गते एमालेसँग नयाँ गठबन्धन गरेका थिए ।
त्यसयता उनले विश्वासको मतसमेत प्राप्त गरिसकेका छन् । यही परिवर्तित गठबन्धनपछि संसदमा सत्ता पक्ष र प्रतिपक्षबीच लामै जुहारी चलिसक्यो ।
प्रतिपाक्षी दल निरन्तर सत्ता पक्षका दलहरुसग्ाँ किचलो गरिरहेको छ । र, सत्ता पक्षका दलहरुपनि प्रतिपक्षीलाई निरन्तर जवाफ फर्काइरहेका छन् ।
यही अवस्थामा आगामी बैशाख १५ मा हुने उपनिर्वाचनलाई लक्षित गरेर प्रमुख प्रतिपक्षी दल नेपाली काँग्रेसले माओवादी केन्द्रका अध्यक्षसमेत रहेका प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल प्रचण्डसँगको सामिप्यता बढाएको छ ।
काँग्रेसभापति शेरबहादुर देउवाले मंगलबार मध्यराति प्रधानमन्त्री प्रचण्डलाई भेटेका छन् । उनीहरुबीच खासगरी बैशाख १५ मा हुने उपनिर्वाचन, अघिल्लो गठबन्धन र टीआरसी विधेयक लगायतका विषयमा छलफल भएको बताइएको छ ।
मंगलबार नै काँग्रेस राष्ट्रिय सभा संसदीय दलका नेता कृष्णप्रसाद सिटौलाले पनि प्रधानमन्त्री प्रचण्डसँग छलफल गरेका थिए ।
त्यसै रात सभापति देउवा अन्य नेताहरुलाई साथैमा लिएर प्रचण्ड भेट्न बालुवाटार पुगेका हुन् । भेटमा देउवाले आन्तरिक रुपमा गम्भीर छलफल नगरी गठबन्धन परिवर्तन गरेको भन्दै प्रचण्डसामु असन्तुष्ट व्यक्त गरेका थिए । नयाँ गठबन्धन बनेपछि प्रचण्ड र देउवाबीच भेटवार्ता भएको थिएन । तर उपनिर्वाचन नजिकिएसँगै देउलाले प्रचण्डसँग औपचारिक रुपमै पहिलो पटक भेतवार्ता गरेका हुन् ।
नयाँ समीकरणपछि टीआरसी विद्येयक पनि ओझेलमा परेको टिप्पणी हुँदै आएको थियो । भेटवार्तापछि इलाम – २ को उपनिर्वाचनमा काँग्रेस उम्मेदवारालाई समर्थन गर्न देउवाले प्रचण्डलाई आग्रह गरेको समेत टिप्पणी भइरहेको छ ।
हाल नयाँ सत्ता समीकरण बनेपनि गठबन्धन भित्रकै दलहरुबीच उचित तारतम्य मिलिरहेको छैन । बरु उपनिर्वाचनमा जित निकाल्न दलहरु आआफ्नै दाउ ताकिरहेका छन् ।
यस अवस्थामा प्रचण्डलाई देउवाले सहयोगको प्रस्ताव गरेनन् भन्ने अवस्था देखिँदैन । सत्ता साझेदार सबै भन्द ठूलो दल नेकपा एमालेले गठबन्धनमै रहेर पनि इलाम – २ को उपनिर्वाचनमा सुवास नेम्वाङका छोरा सुहाङलाई एकलौटी उम्मेदवार बनाउने निर्णय गरिसकेको छ ।
त्यस्तै सत्ता गठबन्धनमै रहेर पनि राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टी (रास्वपा)ले आफ्नै उम्मेदवार पठाउने घोषणा गरिसकेको छ ।
उसले स्वतन्त्र उम्मेदवारी घोषणा गरेका मिलन लिम्बूलाई आधिकारिक रुपमा उम्मेदवार बनाउने तयारी गरिरहेको छ । यद्यपि यसको आधिकारिक घोषणा भने भइसकेको छैन ।
यही चैत १७ गते रास्वपा सभापति समेत रहेका उपप्रधान तथा गृहमन्त्री रवि लामिछानेले लिम्बूलाई आधिकारिक उम्मेदवार घोषणा गर्ने तयारी छ ।
सत्ता गठबन्धनमै रहेको रास्वपाले यसअघि संसदमै सरकारमा गठबनधन गरेपनि निर्वाचनमा भने प्रतिस्पर्धा गर्ने उद्घोष गरिसकेको छ ।
उता सत्ता गठबन्धनमै रहेको नेकपा एकीकृत समाजवादी र जसपाले भने उम्मेदवार टुंगो लगाउन सकेका छैनन् । इलाम – २ मा अन्योल रहेको नेकपा एकीकृत समाजवादीले बझाङ प्रदेशसभा (क)मा भने दावी गरिरहेको छ ।
यो क्षेत्रमा पनि नेकपा एमालेले भने आफ्नो उम्मेदवार टुंगो लगाइसकेको छ । यस्तै सत्ता गठबन्धनको दोस्रो ठूलो दल नेकपा माओवादी केन्द्र भने – २ मा एमालेका सुहाङ नेम्वाङलाई सघाउने मनसायमा देखिन्छ ।
हाललाई माओवादीले आफ्नै उम्मेदवार पठाउने निर्णय गरेपनि अन्तिममा आफूहरुलाई नै सघाउने एमाले नेताहरुको दावी गर्दै आएका छन् ।
माओवादीले बुधबार मात्रै पदाधिकारी बैठकमार्फत उपनिर्वाचनमा आफ्नै उम्मेदवार पठाउने निर्णय गरेको छ । उता काँग्रेस सभापति देउवाले माओवादीले उपनिर्वाचनबारे निर्णय गर्नु अघि नै प्रचण्डसँग रातारात भेटेका हुन् । यद्यपि माओवादीले यो उपनिर्वाचनमा काँग्रेसलाई सहयोग गर्ने अवस्था देखिँदैन ।
गत निर्वाचनको मत परिणाम हेर्दा काँग्रेसका उम्मेदवार स्वर्गिय सुवास नेम्वाङसँग झिनो मतान्तरले पराजित भएका थिए । हालको परिस्थिति अनुसार माओवादीको सहयोग प्राप्त भए आफ्नो उम्मेदवारलाई विजयी गराउन सकिने निचोडमा काँग्रेस छ ।
यसैको प्रयास स्वरुप सभापति देउवा गएराति नेताहरु लिएर प्रचण्ड भेट्न बालुवाटार पुगेका हुन् । तर सरकार नयाँ गठबन्धनबाट बनेर पनि विश्वासको मत लिइसकेको अवस्थामा छ ।
यो अवस्थामा प्रधानमन्त्री प्रचण्डले देउवालाई के जवाफ दिए, त्यो बाहिरिएको छैन । सरकारको नेतृत्वमा प्रचण्ड आँफै रहेकाले एमाले तथा रास्वपाले आ–आफ्नै उम्मेदवार उठाए पनि माओवादीले काँग्रेसलाई सहयोग गरिहाल्ने अवस्था भने देखिँदैन ।
